HÜCRE BÖLÜNMESİ

Hücre belirli bir büyüklüğe ulaştığında sitoplazmanın hücre zarından daha fazla büyümesi nedeni ile madde alışverişi yetersiz kalır ve hücre bölünür.

Mitoz Bölünme: Tek hücreli (amip, öglena, paramesyum, bakteri gibi) canlıların üremesini, çok hücreli canlıların büyüyüp gelişmesini ve vücutta yıpranan kısımların onarılmasını sağlar.

Mitoz bölünme interfaz, profaz, metafaz, anafaz ve telofaz adı verilen 5 evrede gerçekleşir.


İnterfaz








Hücre bölünmeye hazırlanırken DNA, RNA ve protein sentezi hızlanır. 
Kromozomlar ve sentrioller eşlenir.
DNA miktarı 2 katına çıkar.

Profaz

DNA kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur.
Çekirdek ve çekirdekçik kaybolur.
İğ iplikleri oluşur ve kromozomlara bağlanır.

Metafaz









Kromozomlar hücrenin merkezine dizilir.
Kromozomlar en net bu evrede görülür.


Anafaz









İğ ipliklerinin kısalması ile kardeş kromatitler kutuplara çekilir.
Bu evrede çekirdek bölünmesi gerçekleşir.

Telofaz









Kutuplara çekilen kromozomlar yavaş yavaş DNA ipliğine dönüşür.
Hücre boğumlanmaya başlar (Hayvan hücresi). Bitki hücresinde ara lamel oluşumu gerçekleşir.
Kutuplara çekilen kromozomların etrafında çekirdek zarı oluşur.
Kalıtsal açıdan birbiri ve ata hücre ile aynı iki yeni hücre oluşur.

Mitoz bölünmenin özellikleri:

• 1 hücreden 2 hücre oluşur.
• Oluşan hücre sayısı 2ⁿ formülü ile hesaplanır. n bölünme sayısıdır.
• Kromozom sayısı sabittir, değişmez.
• Oluşan hücrelerin kalıtsal yapısı ata hücre ile ve birbirleri ile aynıdır.
• Kalıtsal çeşitlilik yoktur.
• Oluşan hücrelerin kalıtsal yapısı ve organel çeşitleri aynıdır.
• Oluşan hücrelerin sitoplazma miktarı ve organel sayıları farklı olabilir.

Mitoz bölünme eşeysiz üremeyi sağlar.

• Bölünerek üreme:Bakteri amip öglena ve paramesyumda görülür.
• Vejetatif üreme: Bitkilerin kök ve yapraklarında yeni bir bitki üretilmesidir. Örnek: Asma, kavak, gül begonya
• Tomurcuklanarak üreme: Canlının vücudunda oluşan bir çıkıntının gelişerek yeni bir canlı oluşturur.  Örnek: Denizanası, hidra, bira mayası, sünger
• Rejenerasyonla üreme:  Canlının kopan bir parçasından yeni canlı oluşmasıyla gerçekleşen bir üremedir. Örnek: Deniz yıldızı, yassı solucan